Jednym ze sposobów na zabezpieczenie interesów właściciela nieruchomości jest najem okazjonalny. Korzystający z lokalu musi w takim przypadku złożyć oświadczenie w formie aktu notarialnego, z którego wynika, że dobrowolnie poddaje się egzekucji w przypadku niewywiązywania się z warunków umowy. Akt musi zawierać klauzulę wykonalności, która stanowi podstawę do przeprowadzenia eksmisji do wskazanego lokalu. Praktyka pokazuje jednak, że taka ochrona bywa fikcyjna.

Jak działa najem okazjonalny?

Umowy najmu okazjonalnego zostały wprowadzone do porządku prawnego w Polsce w 2009 roku. Miało to rozwiązać problemy właścicieli mieszkań na wynajem, którzy nie mogli pozbyć się nierzetelnych najemców. Zajmowali oni lokale i nie płacili, co potrafiło ciągnąć się nawet latami. W przypadku najmu okazjonalnego najemca wskazuje lokal, w którym może zamieszkać w razie problemów z płatnościami, przez które umowa zostanie mu wypowiedziana. Musi również dostarczyć oświadczenie właściciela, że ten go przyjmie. Okazuje się, że nieuczciwi najemcy znaleźli jednak sposób, aby oszukać wynajmujących.

Najemcy a fikcyjne oświadczenie do najmu okazjonalnego

Nie trzeba było długo czekać na znalezienie sposobu na obejście zabezpieczenia, jakie powinien zapewniać najem okazjonalny. W internecie od dawna można znaleźć ogłoszenia osób, które odpłatnie oferują wystawienie oświadczenia niezbędnego do podpisania umowy najmu okazjonalnego. To nieuczciwy sposób na zaspokojenie potrzeby rynkowej. Koszt takiej usługi oscyluje w granicach 300-600 zł. Niektórzy najemcy mieli problem ze znalezieniem kogokolwiek, kto zgodziłby się na przyjęcie ich w razie wystąpienia problemów finansowych. Jednocześnie to rozwiązanie, które całkowicie podważa sens procedury najmu okazjonalnego.

Fikcyjne oświadczenie a konsekwencje

Dostarczenie takiego fikcyjnego oświadczenia o adresie oznacza wprowadzenie wynajmującego w błąd. Najemca naraża się na eksmisję na bruk – płaci za jego otrzymanie, a w praktyce nie ma pewności, czy zostanie tam przyjęty w razie problemów. Osoby wystawiające takie oświadczenie mają szerokie pole do wycofania się z niego. Nie są ustalone warunki korzystania z takiego lokalu ani jego stan.

Natomiast właściciel mieszkania nie ma już gwarancji, że jeśli najemca przestanie płacić albo umowa wygaśnie, to opuści lokal. Może on przeciągać wyprowadzkę i narażać posiadacza nieruchomości na straty finansowe.

Jedynym sposobem na zabezpieczenie się przed takimi sytuacjami jest dokładne weryfikowanie oświadczeń i kontakt z właścicielem lokalu zastępczego. To niezbędne, aby ocenić wiarygodność.

Poza tym najemca powinien wiedzieć, że musi powiadomić wynajmującego, że straci możliwość zamieszkania w lokalu wskazanym w oświadczeniu. Ma na to 21 dni od dnia, w którym się o tym dowie. Musi wtedy wskazać nowy lokal. Jeśli tego nie zrobi, wynajmujący ma prawo wypowiedzenia mu umowy. Ma takie prawo również wtedy, gdy ustali, że oświadczenie jest fikcyjne.